Category Archives: Özgür Yazılım

Pardus, GNU/Linux altyapısını ya da daha derinlemesine bakarsak mimari olarak UNIX işletim sistemlerinden miras bir yapı kullanır. Bu mimarinin temeli, sisteme bağlı olan tüm donanımların ve sistem bileşenlerinin tek bir hiyerarşi altında toplanmasına dayanır. Bu mimari (yine UNIX temel alınarak hazırlandığı için) Mac OS X kullanıcılarına yabancı gelmeyecektir. Öte yandan, Windows kullanıcıları C ve D gibi harflerle tanımlanmasına alıştıkları disk bölümlerini ya da bilgisayarlarına taktıkları disket, CD, DVD ya da bellek çubuklarını nerede bulacaklarını şaşırabilirler.

Pardus kullanıcıları, sisteme ilk giriş yaptıklarında masaüstünde Sistem, Ev Dizini ve Çöp simgeleriyle karşılaşır. Sistem simgesi tıklandığında açılan pencerede donanım bilgileri, bellek miktarı, işlemci bilgisinin yanında sistemde bağlı olan “Depolama Ortamları” da bir liste halinde sunulur. Herhangi bir CD, DVD ya da bellek gibi ortamlar ise bilgisayara takıldıkları anda bu listeye eklenirler. Yani CD sürücüde herhangi bir CD takılı değil iken, CD sürücü bu listede görüntülenmez.

Bu yapının bir başka özelliği de her kullanıcının birbirinden ayrı birer Ev Dizini altında çalışmasına dayanır. Kullanıcı, parolasıyla sisteme giriş yaptığından itibaren gerçekleştirdiği her işlemi pratikte bu dizinde gerçekleştirir. Oynanan oyunların puanları, İnternet geçmişi, sohbet kayıtları, kişisel dosyalar ve hatta arka plan resimleri, temalar ve benzeri ayarlar da her kullanıcıya ayrı ayrı ayrılmış bu alanda saklanır. Böylece hiçbir kullanıcı bir diğerinin seçimlerini değiştiremez ve diğer kullanıcıların özel dosyalarına erişemez.

Dosya yönetimi – Konqueror

Pardus 2008, kurulum sırasında sistem dosyaları dışında kullanıcı dosyaları için ayrı bir disk bölümü istenip istenmediğini sorar. Ayrı bir disk bölümünü Ev Dizini’ne ayırmak bu anlamda büyük bir yedekleme kolaylığı sağlar. Ev Dizini’ne, masaüstündeki simgesine ya da görev çubuğundaki ev simgesine tıklanarak ulaşılabilir.

Ev Dizini simgesi kullanıcıyı basitçe dosyalarını yönetebileceği Konqueror programına ulaştırır. Basit olmayan biçimde anlatmak gerekirse, Konqueror, SSH, FTP gibi protokoller ile bağlanılan İnternet hesapları, iPod gibi yeni nesil müzik çalarlar ve akla gelebilecek, bilgisayar kullanılarak iletişim kurulan tüm ortamları yönetmek konusunda pratik olanaklar sunar.

İsmiyle İngilizce fatih anlamına gelen Conqueror sözcüğüne gönderme yapılan bu dosya yöneticisi, kullanıcının gerçekten dosyalarının fatihi olmasını sağlar. Sol kenara yaslı bulunan sekmelerle müzik koleksiyonu, sistem dosyaları, yerel ağ ya da İnternet üzerinde kaydolunan hesaplar arasında gezmek için içerik yönetilebilir. Pencerenin sol sütunu seçilen içeriğin başlıklarının bir listesini içerir. Pencerenin ana alanında İnternet kullanıcıları arasında her geçen gün daha yaygınlaşan sekme olanağı ile birçok farklı dizin/alan bir arada açılabilir.

Sistem yönetimi

Her kullanıcı, gündelik ihtiyaçlarını karşılamak için kullandığı yazılımların güvenilir, kaliteli ve kolay kullanılır olmasını bekler. Pardus 2008’nin, kullanıcılarına bu güveni sağladığına yönelik birçok olumlu eleştiri İnternet’te görülebilir. Peki, ya yönetim? Yeni programları kurmak, güncellemeler, bilgisayarın saldırılara, virüslere karşı güvenli olmasını sağlamak, yeni bir yazıcı eklemek ya da İnternet bağlantı ayarlarını değiştirmek… Pardus’u bu konularda yapılandırmak ne kadar zor?

TASMA, Pardus’un hemen her konuda davranışlarını ve kullanıcı tercihlerini belirleyen temel yapılandırma arayüzüdür. Sisteme yeni kullanıcılar eklenmesi, yeni harici donanımların (yazıcı, tarayıcı vb.) tanıtılması, masaüstü yazı tiplerinin belirlenmesi gibi konularda kullanıcıların işini kolaylaştıran bu araca klasik menü seçildiyse ilk pencerede, daha yenilikçi ve deneysel KickOff menüsü seçildiyse, Sistem sekmesi altında TASMA ismiyle ulaşılabilir.

Program Kurulumu

Pardus, farklı mimarisiyle kendisine özgü hazırlanmış programlarla çalışır. Bu programlar için de öncelikli kaynak olarak Pardus’un İnternet deposu belirlenmiştir. Bu, kullanıcılara sistemle son derece uyumlu, başka programlarla ortak çalışma yetenekleri en üst düzeyde olan yeni olanaklar sunar. İşleyişe yine Windows kullanıcıları açısından bakılacak olursa, EXE biçimindeki programlar doğrudan çalışmaz. Bununla birlikte sistem kurulduğu anda kullanıcılarına ofis programlarından medya oynatıcılarına, fotoğraf albümlerinden İnternet araçlarına uzanan 1.800 kadar paket sağlar. Yani Windows kullanıcılarının “İşletim sistemini kurdum, şimdi programlarımı kurayım” alışkanlığını tekrarlamadan önce menüde bir dolaşmalarında yarar var… CD’den kurulan ve Mozilla Thunderbird,  VLC gibi tüm kişisel bilgisayar platformlarında tanınan programlara ek olarak aynı özgür yazılım modeliyle geliştirilmiş 3 boyutlu canlandırma, web programlama, vektörel çizim, video düzenleme gibi farklı ihtiyaçlara yönelik çözümler ya da özgür olarak geliştirilen oyunlar da İnternet deposunda hazır bekler. Pardus, program markalarına değil, teknolojilere ve araçlara odaklanmayı hedefler ve bir masaüstü bilgisayarından beklenen tüm görevlere uygun yazılımları kullanıcılarına sunar.

Bir kullanıcının Pardus 2008’i ilk kurduğu ana geri dönecek olursak; Kaptan Masaüstü, ağ ayarlarının yapılandırılmasının ardından kullanıcıdan güncellemeleri takip eden bir programcığın görev çubuğunda çalışması için izin ister… Bu soruya “Evet” yanıtını veren kullanıcılar kendi belirledikleri aralıklarla, kullandıkları programların daha güncel, yüksek performanslı ya da güvenli sürümleri çıkıp çıkmadığı konusunda bilgilendirilirler. Aynı araç, Pardus’un İnternet deposunda bulunan binlerce programı, diğer bir deyişle ihtiyaç duyulan programları kurmak için en uygun olan araçtır. Çözümü uzaklarda aramaya gerek kalmaz.

Program Ekle, Güncelle veya Kaldır

Paket Yöneticisi, Pardus sistemlerinde kurulu bulunan ve kurulması muhtemel yazılımların yönetilmesine yardımcı olan aracın ismidir. Bu araçla sistemde yüklü bulunan programların listelenmesi, yeni programların kurulumu ya da kurulu bulunan programların güncellenmesi sağlanır. TASMA’da Sistem Seçenekleri altında bulunan Program Ekle, Güncelle veya Kaldır isimli simgeden bu araca ulaşılabilir.

Bu araç, kullanıcılara adında yer alan seçenekleri sunar: Depoda bulunan binden fazla uygulama, sürücü veya kütüphanenin kurulumu, sistemde bulunan araçların kaldırılması ya da güncellenmesi… İşlem yapılmak istenen yazılım ilgili olduğu başlığın altından ya da Arama seçeneği kullanılarak bulunabilir. Pardus için hazırlanmış ve sistemle son derece uyumlu hale getirilmiş bu programların bu depodan kurulması önerilen ve desteklenen çalışma modelidir.

Bunun dışında çeşitli nedenlerle vazgeçilmez öneme sahip ve .exe biçiminde olan programlar için uygulaması bir çözüm yaratabilir. Wine, .exe biçiminin ait olduğu Windows platformunun mimarisini öykünen özgür bir yazılımdır. Basit programların, özellikle de sınırlı sonuçlar almaya yönelik, belirli bir çıktı ihtiyacı için çalıştırılması gereken programların (muhasebe ya da mevzuat programları gibi) çalıştırılması imkânını sunabilir.

Bu alternatifi sunan Wine temel alınarak hazırlanan ve özel yazılımları çalıştırmaya odaklanan *** adlı program Pardus depolarından edinilebilir. PlayOnLinux, Pardus ile birlikte sunulan özgür oyunlarla doymayan kullanıcılar için World of Warcraft, Need For Speed gibi yüzlerce popüler PC oyununu çalıştırabilecek bir altyapı sunar.

Bu noktada hatırlatılması önemli bir nokta: Pardus’un sunduğu belirli bir alternatif sunduğu durumlarda, Wine ile Windows ortamına ait programları çalıştırmaya çalışmak verimli bir yöntem olmayacaktır. Örneklemek gerekirse MSN hesabına bağlanmak için Kopete ya da aMSN gibi programlar, Microsoft tarafından yayınlanan Windows Live Messenger programını Wine ile çalıştırmaya tercih edilmelidir. Her program belirli bir platformda daha başarılı sonuçlar vermeye yönelik özel ayarlar ve avantajlarla gelir. Microsoft’un Windows Live Messenger programı kuşkusuz Windows üzerinde güçlü ve geniş olanaklar sunan bir program olarak ilk tercihlerden biri olacaktır, ancak Pardus üzerinde çalışması planlanmadığı için Kopete/aMSN kadar başarılı olmaz. Çirkin ördek yavrusu masalındaki gibi…

Ağ Ayarları

Bu konuda da bir Pardus kullanıcısının sisteme ilk giriş yaptığı ana dönmekte yarar var. Kullanıcıları karşılayarak kişisel kullanım seçeneklerini yapılandıran Kaptan Masaüstü ilk ağ ayarları için de gerekli bilgileri alarak kaydeder. Bu adım ya da Kaptan Masaüstü’nün soruları ilk aşamada atlandıysa, TASMA’da İnternet ve Yerel Ağ başlığı altında Ağ Yöneticisi aracı kullanılarak modem, ethernet ve kablosuz ağ bağlantıları yönetilebilir. Bu araçla her bağlantı türüne ait birçok farklı bağlantı bilgileri kaydedilerek ağ ayarları değiştiğinde uygun profil seçilerek bağlantı sağlanması mümkün olur.

Özellikle dizüstü bilgisayar kullanıcılarının sık bulundukları ortamlarda defalarca aynı bilgileri girmesine gerek kalmaz. Özellikle bu açıdan bir başka pratik seçenek de Programlar > Sistem altında bulunan Ağ Programcığı’dır. Bu programcık Ağ Yöneticisinde kayıtlı profillerin görev çubuğundaki bir simgeye tıklayarak değiştirilebilmesine olanak sağlar.

Donanım Tanıtma

Bir donanımın ihtiyaçlara doğru yanıt vermesini sağlayan temel unsur sürücüdür. Pardus, bilgisayarda bulunan donanımları kurulum sırasında uygun sürücüler kullanarak yapılandırır, böylece sistem kurulum tamamlandığı an, ek bir işlem yapmaya gerek kalmadan çalışmaya hazır olarak açılır. Kendi sürücüleriyle daha yüksek verim sağlayan donanımlar (NVidia, ATI gibi ekran kartları gibi…) için bu sürücüler depoda bulunuyorsa PiSi, lisans ya da benzeri nedenlerle depoda bulunmayan sürücülere ihtiyaç varsa “NASIL?” belgeleri kullanılarak gerekli işlemler tamamlanır. Bu belgelere ve bu yazıda değinilmeyen çeşitli donanımların tanıtılmasına ilişkin belgelere Pardus’un 11 ayrı dilde yayın yapan Wiki’sinden (pardus-wiki.org) ulaşılabilirsiniz.

Yazıcılar/Tarayıcılar

Pardus CD’si onlarca çeşit marka/model yazıcının çalışması için gerekli olan sürücü paketlerini bünyesinde barındırmaktadır. Pardus 2008 ile birlikte gelen otomatik yazıcı tanıtma özelliği sayesinde Pardus CD’si ile birlikte sürücüleri sisteme kopyalanmış yazıcılar, hiçbir işlem yapılmadan otomatik olarak tanınarak kullanıma hazır hale gelmektedir. Yazıcınızı bilgisayara bağlayıp yazıcının güç düğmesine basıp birkaç saniye bekledikten sonra TASMA > Çevre Birimler > Yazıcılar yolunu izleyerek yazıcınızın otomatik olarak tanınıp tanınmadığını öğrenebilirsiniz. Ya da bir OpenOffice.org belgesi açıp yazdırma menüsüne girerek yazıcınızın tanış olup olmadığını görebilirsiniz.

Pardus CD’sinde yer almayan çok sayıda yazıcının sürücü paketleri ise  indirilmeye hazır biçimde paket depolarında yer almaktadır. İstenirse bu sürücüler Paket Yöneticisi aracılığıyla indirilip elle tanıtma gerçekleştirilebilir (bkz.).

Doğrudan bilgisayarınıza bağlı olmayan ağ üzerinden paylaşımlı kullanılan yazıcıların kullanılması için ise yine TASMA > Çevre Birimler > Yazıcılar yolu izlenerek elle tanıtma gerçekleştirilir. Konuyla ilgili olarak Windows Ağında Yazıcı Kullanmak yazısından faydalanabilirsiniz.

Gelelim tarayıcılara. Pardus CD’si ile birlikte sisteme kurulan SANE isimli sürücü paketi, pek çok tarayıcının ya da tarayıcı özelliği olan yazıcıların tarayıcı özelliğinin hiçbir ek işlem yapılmadan kullanılabilmesini sağlamaktadır. Tarama işlemi için, bize kılavuzluk eden program ise Kooka‘dır. Pardus CD’si ile birlikte kurulu gelen bu programa, Pardus > Programlar > Grafik Programlar > Kooka yolu üzerinden ulaşabilirsiniz. Cihazınız açık iken Kooka’yı açın ve taramaya başlayın. Kooka’ya alternatif olarak Paket Yöneticisi aracılığıyla Xsane programını kurup kullanabilirsiniz.

Yazıcı ya da tarayıcınızın tanıtılması ile ilgili herhangi bir sorun yaşamanız halinde öncelikle Pardus-Wiki’nin Donanımbölümünde cihazınız ile ilgili bir sayfanın hazırlanmış olup olmadığına bakınız.

Ekran Kartları

Pardus kurulumu ile birlikte ekran kartınızı yapılandırmaya yönelik bazı sürücü paketleri de sisteminize kurularak otomatik olarak yapılandırılmaktadır. Ekran kartınız ile ilgili herhangi bir sorun yaşamasanız bile 3B uygulamaların 3B oyunlar gibi) çalışabilmesi için ekran kartınızın kendine has sürücü paketlerini yüklemeniz gerekebilir. Önceleri, yeni kullanıcıları sıkıntıya sokan bu tanıtma işlemi Pardus 2008 ile birlikte gelen Görüntü Yöneticisi isimli araç sayesinde son derece basit bir işlem haline gelmiştir.

Pardus > Tasma > Sistem Seçenekleri yolu üzerinde yer alan Görüntü Yöneticisi aracını açtığınızda ekran kartınız için önerilen sürücü paketini bildiren bir ileti ile karşılaşırsınız. İletide belirtilen sürücü paketini kullanabilmek için öncelikle Paket Yöneticisi aracılığıyla bu sürücü paketi indirilir, ardından tekrar Görüntü Yöneticisi aracı açılarak yüklenmiş olan bu sürücü paketi seçilir. Ayrıca monitörün modeli, kullanılacak çözünürlük değeri gibi ayarlamalar yapılır.

Eğer yaptığınız değişikliklerden sonra bilgisayarınızı yeniden başlattığınızda masaüstü açılmaz ise açılış menüsündeyken F3’e basıp Yeniden Tanı seçeneğini kullanarak ilk ayarlara geri dönebilirsiniz.

Masaüstündeki “Sistem” simgesine tıklayarak ekran kartınızın 3B özelliğinin açılıp açılmadığını öğrenebilirsiniz.

Sayısal Fotoğraf Makineleri

Her gün daha yaygınlaşan sayısal fotoğraf makineleri kaydedilen görüntüleri farklı biçimlerde saklar. JPG, PNG, TIFF, RAW gibi dosya türleri, tarihlere göre ayrılmış karmaşık dizinler ve yine özel yazılımlar arasında basitçe geçen hafta karşılaştığı sevimli bir kedinin fotoğrafını bulmak kullanıcı için her zaman basitçe yapılan bir iş olmayabilir. Bu fotoğraf makineleri de yazıcılar, modemler ve diğer tüm donanımlar gibi kullanıcının hayatına yanlarında bir CD ile girerler. Bu CD’nin kaybolması nedeniyle başı ağrıyan insanlar forumları doldurur, fotoğraflarını geri ister. Bu tablo da şimdiye dek ele alınan tüm senaryolar gibi Pardus’ta yaşanmayan bir görüntüyü resmeder.

Pardus diğer alanlarda olduğu gibi fotoğraf makinelerinin tanınmasında da kendi sürücülerini ve çözümlerini sunar. Kablo ile sisteme bağlanan bir fotoğraf makinesi olduğunda bir uyarı penceresi açılır ve fotoğrafların sisteme yüklenmek istenip istenmediğini sorar ve kullanıcıyı *** adlı bir fotoğraf albümü yazılımına ulaştırır. DigiKam, kütüphanedeki aile albümlerinin sıcaklık ve kolaylığını günümüz teknolojilerinin etiketleme, sayısal kopya ve görüntü efektleri gibi yenilikleriyle birleştirir.

Taşınabilir müzik çalarlar

Sayısal fotoğraf makineleri gibi taşınabilir müzik çalarlar da her geçen gün daha çok insanın tercihi arasına katılıyor ve yine fotoğraf makinelerinde olduğu gibi her biri bir CD ve müzik yüklemek/dinlemek için özel yazılımlar, sürücüler sunuyor. Pardus’ta müzik çalarlar ve müzik dosyaları tek bir programla yönetilebilir: 
iPod, Creative gibi markaların yanı sıra MTP (Music Transfer Protocol) kullanan tüm MP3 çalarları tanıyan Amarok, İnternet radyolarını dinlemek, sanal müzik dükkânlarından alışveriş yapmak, şarkı sözleri indirmek, albümlerin kapaklarını arşivlemek gibi görevleri de başarıyla yerine getirir. Bu alandaki bir başka yenilik olan, Last.fm de Amarok ile birlikte çalışır.

Özgürlükİçin notu: Bu güzel yazısı için Pardus geliştiricilerinden Koray LÖKER ve yazıyı Pardus 2008 için güncelleyen Hakan ÖZTAŞ’a teşekkürlerimizi sunarız…

Pardus 2008’i bilgisayarımıza kuruyor ve bilgisayarımızı yeniden başlatarak ilk defa açıyoruz. Ve Pardus 2007’den tanıdığımız bir yüz karşımıza çıkıyor: Kaptan Masaüstü, yenilenen arayüzü, güncellenen ve eklenen özellikleri ile bizleri karşılıyor.

“Kaptan Masaüstü”nde ilk adımımızı fareyi yapılandırmak için atıyoruz. Bu bölümde, dosya ve dizinleri açarken kullanacağımız tıklama sayısını ve faremizdeki düğmelerin sırasını ayarlayabiliyoruz. Bunlara ek olarak, eğer faremizde bir kaydırma tekerleğimiz varsa bu tekerleğin hareket yönünü de tersine çevirebiliyoruz. İleri’ye bastığımızda ayarlarımız kaydediliyor ve diğer ekrana geçiyoruz.

Şimdi “panel” ile ilgili ayarlarımızı yapacağız. 4 farklı seçenek arasından panel görünümümüzü belirleyebiliyoruz. Bu seçenekler sırasıyla Klasik, Modern, Transparan ve Yeni Jenerasyon. Ayrıca “Gelişmiş Kickoff stili menü kullan”ı seçerek Pardus menümüzü gelişmiş menü ile değiştirebiliyoruz.

Yaptığımız tüm değişiklikleri tanıtım amaçlı küçük bir önizleme penceresinden görebildiğimiz gibi istersek “Önizleme” tuşuna basarak sistemimizde yaptığımız değişikleri birebir de görebiliriz. “İleri”ye bastığımızda ayarlarımız kaydediliyor ve diğer ekrana geçiyoruz.

Burada masaüstü sayımızı ayarlayacağız. Eğer birçok pencere ile birlikte çalışıyorsanız, bu pencerelerin düzeni sizin için önemli bir konudur. Pardus 2008’in bizlere sunduğu sanal masaüstleri sayesinde artık pencereler arasında kaybolmak yerine belli bir düzen içerisinde tamamen işimize odaklanabileceğiz. Masaüstü sayımızı belirledikten sonra -faremizin tekerleği varsa- fare tekerleğini oynattığımızda masaüstlerini değiştirmek isteyip istemediğimizi belirleyebiliriz. Şimdi “ileri”ye basıyoruz ve böylece ayarlarımızı kaydediyoruz.

Diğer ekranda, seçeceğimiz bir duvar kağıdı ile masaüstümüzü süsleyeceğiz. Bildiğiniz gibi artık geniş ekran monitör kullanan kullanıcı sayısında büyük bir artış var. Bu kısımda aynı resmin hem normal hem de geniş ekranlar için olan versiyonunu görmek mümkün. Bunun için ekranın altındaki “Tüm çözünürlükleri göster” seçeneğine basıyoruz. Pardus 2008’in bizlere sunduğu duvar kağıtlarını denemek istersek üstüne tıklamamız yeterli. Tıkladığımız resim hemen masaüstümüze yerleşecek. “İleri” ile ayarlarımızı kaydederek diğer ekrana geçiyoruz.

Bu ekranda ağ ayarlarımızı yapacağız. Pardus 2008 kullandığı en son kernel sürümü ve sağladığı üstün donanım desteği sayesinde, eğer varsa, ethernet ve kablosuz ağ kartınızı tanıyacaktır. Bağlantı oluşturmak istediğimiz donanımı seçip, ayarlarımızı yaptıktan sonra bağlantımız oluşacaktır. Artık bu bağlantıyı kullanarak internete girebiliriz. “İleri”ye tıkladığımızda ağ ayarlarımız kaydedilecek ve son adıma geçeceğiz.

Son adımımızda paket ayarlarını yapacağız. Paket yöneticisinin sistem çekmecesi içine yerleşmesini isteyip istemediğimizi ve eğer istiyorsak ne kadar sıklıkla güncelleştirmelerin kontrol edileceğini belirleyebiliyoruz. Bunlara ek olarak, katkı deposunu sistemimize ekleyip eklememek istediğimize de karar verebiliyoruz. Bundan sonraki ekran, “Kaptan”ın görevinin sonlandığı ve bizlerin “Görüntü Yöneticisi”, “Tasma”, “Kullanıcı Grupları ve Yardım Sayfaları” gibi uygulamalara yönlendirildiğimiz bir bölüm.

Kaptan ile sistemimizdeki gerekli ayarlamaları yaptıktan sonra sıra ekran kartı sürücülerimizi kurmaya geliyor. Anılarımızı tazeleyelim: Pardus 2007’de ekran kartımızın modeline uygun paketleri depodan indirip kurduktan sonra nvidia-xconfig komutu verip xorg’u yeniden başlatarak ekran kartı sürücülerimizi yapılandırabiliyorduk. Peki Pardus 2008 için durum nedir? Ekran kartımızın modeline uygun olan paketleri indiriyor ve kuruyoruz. Bundan sonrası Pardus 2007’den biraz farklı. Sonraki işlemler için Pardus 2008 ile birlikte gelen gerçekten yetenekli bir uygulama bekliyor bizleri. Uygulamamızın adı: “Görüntü Yöneticisi”. “Görüntü Yöneticisi”ne Tasma -> Sistem Seçenekleri -> Görüntü Yöneticisi yolu ile ulaşabiliyoruz. Görüntü Yöneticisi’nde iki ana bölüm bulunmaktadır. Bunlar; “Ekranlar” ve “Aygıtlar”dır.

“Ekranlar” bölümü altında, ekranlarımızı algılatabilir, tanıtabilir; ayrıca ekranımızın çıkışı ve çözünürlüğü gibi ayarları yapabiliriz. Eğer birden fazla monitörle çalışıyorsak “Klon Modu”nu ya da “Uzatılmış Mod”u seçerek, ekranlarımızdaki görüntülerin durumunu istediğimiz gibi ayarlayabiliriz. Ekranlarımızdaki bu büyük değişikliği sadece bir tıkla gerçekleştirdiğimizi hatırlatmak istiyorum :).

“Aygıtlar” bölümü altında ise ekran kartımızı ve ekranımızı yapılandırabiliyoruz. Mesela ekran kartı sürücümüzü güncelleştirmek için yapmamız gereken tek şey, gerekli paketleri yükledikten sonra, Tasma -> Sistem Seçenekleri -> Görüntü Yöneticisi -> Aygıtlar -> Ekran kartı yapılandır yolunu izleyerek donanımımıza uygun olan sürücüyü listeden seçmek ve bilgisayarımızı yeniden başlatmak. Her şey bu kadar basit :).

Diğer Ayarlar

Tüm bu yeniliklerden başka Tasma -> Görünüm ve Temalar yolunu izleyerek de simge seti, pencere, stil gibi ayarları kişisel tercihlerimize göre özelleştirebiliriz. Pardus 2008 elbette ki bunlarla sınırlı değil. Bundan sonrasını keşfetmek sizlere kalıyor. Pardus dolu günler diliyorum :).

Bu metin, Windows ortamından Pardus’a geçmeyi düşünenler için bir “ilk adım” yazısıdır.

Bu nedenle, Windows ortamında Pardus 2008.2 Canis aureus kurulan sürümünün ISO dosyasını indirmeyi, ardından bir özgür CD/DVD yazma yazılımı olan ImgBurn yazılımını indirip kurmayı ve ISO dosyamızı CD’ye yazmayı anlatacağız.

Bu işlemleri hangi ortamda yaptığımızı açıklamak gerekirse, bu işlemleri gerçekleştirdiğimiz işletim sistemi olarak İngilizce Windows XP Professional Edition ve İnternet tarayıcı olarak Microsoft Internet Explorer 6 kullanıldı.

Pardus 2008.2 Canis aureus kurulum ISO’sunu indirme

pardus adresine girdiğimizde sağ üst köşedeki “İNDİR” resim-yazısına tıklayacağız.

Karşımıza çıkan sayfada “Kurulan” ya da “Çalışan” CD’yi indirme seçenekleri ve bu seçeneklerin altında çeşitli yansı adreslerinin bağlantılarıyla kurulum kılavuzu ve sürüm notları yer almaktadır.

Biz Pardus sunucusunu seçtik. Bu bağlantının üzerine tıkladığımızda karşımıza bir FTP sunucu dizin listesi çıkmaktadır. Biz, /kurulan/200.2/ dizinini Pardus-2008.2-Canis-aureus.iso dosyasını seçeceğiz.

İndireceğimiz dosyanın üzerine tıkladığımızda bize iki seçenek sunulmaktadır.

• a) Dosyayı Çalıştırmak,
• b) Dosyayı Kaydetmek.

Dosyamızı kaydetmek için “Kaydet” düğmesine tıkladığımızda bize dosyayı nereye kaydetmek istediğimiz sorulacak. Dosyayı kaydedeceğimiz yeri seçiyoruz. “Kaydet” düğmesine tıkladıktan sonra dosya indirilmeye başlıyor.

ISO dosyamızı indirdikten sonra sıra, bir özgür yazılım olanImgBurn yazılımını indirmeye geldi.

ImgBurn yazılımını indirmek ve kurmak

Yazılımın İnternet sayfası: www.imgburn.com

Bu sayfayı açtığımızda karşımıza yatay olarak sıralanmış düğmelerde, yazılım ile ilgili bilgiler (Info), haberler (News), indirme bağlantısı (Download), ekran görüntüleri (Screenshot), kullanım rehberleri (Guides), forum sayfası, görüşler (Reviews), bağlantılar (Links) gibi seçeneklere tıklayarak ulaşabileceğimiz bir menü çıkıyor. Amacımız yazılımı indirmek olduğuna göre soldan sağa ikinci sırada yer alan “Download” düğmesine tıklıyoruz.

“Download” düğmesine tıklayınca karşımıza yine farklı yansı seçenekleri çıkmaktadır. Bu farklı yansı adreslerinin konmasının sebebi, eğer indirme bağlantılarından birinde sorun varsa, diğer yansıları deneme şansını sunmaktadır. “BetaNews-Download Now! ” yazılı düğmeye tıklayarak indirmeye başlamadan önce, bu yazılımın sürüm numarasının 2.4.2.0 olduğu ve indirme dosyası büyüklüğünün 1.926 KB olduğu dikkatimizi çekiyor.
Karşımıza yeni bir pencere açılıyor ve biz bu penceredeki “Dowload Now” düğmesine tıkladığımızda bize kaydetmeyi mi, yoksa çalıştırmayı mı istediğimizi soruyor.

Biz “Save” seçeneğini işaretleyerek kaydetmeyi seçiyoruz.

Dosyamız indirilmeye başlanıyor.

İndirme tamamlanınca yüklemenin tamamlandığı haberi veriliyor.

Bu kez, sol baştaki Run (Çalıştır) düğmesine tıklayarak kurulum dosyasını açmak istiyoruz.

Bunun üzerine kurulum sihirbazı açılıyor ve bize Hoş geldin yazısı çıkıyor ve pek sevilen (!) “Next” düğmesine tıklıyoruz.

Bu aşamada bize hem masaüstüne hem de hızlı başlatma paneline program simgelerini yerleştirmek isteyip istemediğimiz soruluyor. Biz hepsine yerleşsin istiyoruz ve bir kez daha “Next” düğmesine tıklıyoruz.

Kurulum bitmeden önce bize bir detay soruluyor. ImgBurn yazılımının düzenli olarak yeni bir sürümünün çıkıp çıkmadığını denetlemesini isteyip istemediğimizi; eğer istiyorsak bunun yapılabilmesi için İnternet bağlantısının sağlanmış olması gerektiğini vurguluyor. Biz “Evet” düğmesine basıyoruz.

Gelen ekranda ImgBurn kurulumunun bittiğini, sihirbazı kapatmak için bitir (Finish) düğmesine basmamız gerektiği belirtilirken, bir yandan da tıklanmış bir minik kutucuk yanında “Run ImgBurn ” belirtisini görüyoruz. Bu belirti bize, “Finish” tuşuna bastığımızda sihirbazın kapanacağını ve ardından ImgBurn uygulamasının başlayacağını anlatıyor.

Uygulama başlar başlamaz, “Beni nereye kurdular? Hangi işletim sistemine? Nasıl bir RAM ortamına? Hangi CD/DVD yazıcılar var burada?” sorularının cevabını arayıp buluyor. Bu bilgiler de ImgBurn log dosyasında sırayla yer alıyor.

Pardus 2008.2 Canis aureus ISO’sunu yazdırmak

Sıra ISO dosyamızı yazmak üzere boş bir CD-R takmaya gelince yazılım bunu da algılıyor ve taktığımız boş CD-R ile bilgileri bize gösteriyor. Bize “ne yapmamızı istediğimizi” soruyor ve biz de “Write image file to disc” seçeneğini işaretleyerek, ISO dosyası yazacağımızı bildiriyoruz.

Şimdi, ISO dosyamızı yüklemek üzere “Source” yazan pencerenin hemen altındaki “Please selecek a file – Lütfen bir dosya seçin” yazısının hemen yanına gidiyor ve açma simgesini tıklıyoruz.

Ve biraz önce indirdiğimiz “Pardus-2008.2-Canis-aureus.iso” dosyasını seçiyor ve “Open” dğmesine tıklıyoruz.

Sıra, yazma hızımızı seçmeye geldi. Sağ alt köşedeki “Settings ” ayarlar kısmından “Write Speed ” yazma hızımızı “16x ” olarak seçiyoruz.

Yazma modunun DAO (Disc-At-Once) olması için ise program menüsünden soldan dördüncü sıradaki “Tools” Araçlar’a gidip, en alttaki “Settings” Ayarlar’ı tıklıyoruz.

Karşımıza bir sürü seçenekten oluşan yeni bir ekran geliyor. Buradan da yine soldan dördüncü sırada yer alan “Write” kutusunu seçiyoruz. Soldaki “Options” Seçenekler’in altında yer alan “Write Type” Yazma Türü mini kutucuğundaki seçeneğini “DAO/SAO ” olarak ayarladıktan sonra sağ alt köşedeki OK düğmesine tıklıyoruz ve yazılımın ana penceresine geri dönüyoruz.

Programın ana ekranının altında, solda yazma simgesi var. Hatta bu simgenin üzerine tıklamak üzere faremizi getirdiğimizde, sarı yardım ekranında “Write” yazdığını görüyoruz. Böylece, bu simgeye tıkladığımızda “Yaz” emrini vereceğimiz anlaşılıyor.

Simgeye tıklıyoruz ve yazma işlemi başlıyor.

Yukarıda “verify” yani denetle seçeneği tıklandığı için, CD yazma işlemi bittikten sonra yazılan veri sınanıyor. Sınama işlemi sırasında Verify” kutucuğunun solunda yer alan “Eject Tray” seçeneğini işaretliyoruz. Amacımız, sınama dæhil tüm işlem bittiğinde, CD’nin çıkarılmasıdır.

Ve işlem tamamlanıyor, CD çıkarılıyor. Ve tekrar giriyor. “Verify” seçeneğini seçtiğimiz için yazılan veri kontrol ediliyor.

Yazılan veri kontrol edildikten sonra işlem tamamlanıyor ve CD dışarı çıkarılıyor. Artık elimizde Pardus 2008.2 Canis aureus kurulum CD’si var.

Biz kurulum CD’mizi 16x hızında ve DAO modunda yazdık. Bilgisayarınızdaki CD/DVD yazıcının hızı daha yüksek olsa da, işletim sistemi kurulum CD’lerinin yazımında 16x üzeri hızlar tavsiye edilmez.

Daha önce bilgisayarımın Windows bölümünde kurulu olan “Nero 7 Ultra Edition” uygulamasını hemen siliyorum. Ve silme işlemine başlamadan önce Nero’nun bilgisayarımda 252 MB yer işgal ettiğini görüyorum. Oysa ImgBurn yazılımı kurulumdan sonra bile sadece 1.57 MB yer işgal ediyor. Üstelik özgür yazılım!

Pardus kurulumu için kullanılan araç özgün bir Pardus teknolojisi olan YALI’dır. YALI adını “Yet Another Linux Installer” cümlesinin ilk harflerinden almaktadır. YALI’nın amacı hızlı ve kolay bir şekilde Pardus 2008’i bilgisayarınıza kurmaktır. Kurulum işlemi için YALI öncelikle bilgisayarınıza ve yapılandırmanıza ilişkin bilgileri sizden alır ve daha sonra kurulum aşamasına geçer. YALI kurulumun her aşamasında ekranın sağ tarafında o adımla ilgili yardım bilgisini de sunmaktadır.

Kuruluma başlamak için öncelikle bilgisayarınızı CD’den başlayacak şekilde ayarlamanız gerekmektedir. Bu ayar bilgisayarınızın BIOS’unda bulunur. Bu ayar bilgisayarınızın marka ve modeline göre değişebilir. BIOS’dan bu ayarı yaptıktan sonra Pardus 2008 CD’nizi bilgisayarınıza yerleştirin ve bilgisayarınızı yeniden başlatın.

Giriş ekranı geçtikten sonra karşınıza gelen ekranda Pardus 2008 kurulumuna geçebilirsiniz. Bu ekranda görülen seçenekler ise şunlardır

Pardus: YALI’yı çalıştırır ve kuruluma geçmenizi sağlar
Sistemi Sabit Diskten Aç: Sisteminizde yer alan ilk sabit diskin yükleme alanını çalıştırır ve bilgisayarınızda bulunan işletim sistemi açılır.
Bellek Testi: Bilgisayarınızda bulunan RAM belleği test etmeniz ve muhtemel hataları görmeniz için konulan bir test programıdır.

Vurgu Pardus seçeneğinin üzerindeyken ekranın altında açılış seçeneklerini görebilirsiniz. Eğer deneyimli bir kullanıcı değilseniz bu seçenekleri değiştirmemenizi öneririz.

Pardus 2008 ile birlikte kullanılmaya başlanan bu ön yükleme ekranında klavye kısayollarını kullanmanız mümkündür.

F1 tuşu ile ön yükleme yardımını, F2 tuşu ile dil seçimini, F3 ve F4 tuşları ile grafik ekran ayarlarını ve çözünürlüğü son olarak F5 tuşu ile beraber çekirdek parametrelerini ayarlayabilirsiniz. Tüm ayarları kendinize göre yaptıkta sonra -eğer özel ayar gerektiren bir donanımınız yoksa bu ayarları değiştirmenize gerek yoktur.- enter tuşunu kullanarak kuruluma geçebilirsiniz.

Bilgisayarınızın hızına göre YALI’nın yüklenmesi bir kaç dakika alacaktır.

YALI’nın yüklenmesi ile beraber karşınıza ilk olarak lisans ekranı gelecektir. Bu ekranda size yazılım ile ilgili tüm özgürlükleri veren GNU GPL lisansını okuyabilir ve eğer bu lisans şartlarını kabul ediyorsanız Kabul Ediyorum seçeneğini işaretleyip kuruluma devam edebilirsiniz.

Eğer yardımı görüntülemek isterseniz “Yardımı Göster” düğmesine tıklayın. Sürüm notlarını merak ediyorsanız “Sürüm Notları” düğmesi ile bu notları görüntüleyebilirsiniz.

Geri ve İleri düğmelerini kullanarak kurulumda ilerleyebilir ya da değiştirmek istediğiniz bir konu olursa geri gidebilirsiniz.

İkinci ekranda CD doğruluğunu kontrol edebilirsiniz. Bu adım sorunsuz bir kurulum için son derece önemlidir. “CD Doğruluğunu Kontrol Et” düğmesine bastıktan sonra YALI, CD’de bulunan her paketi kontrol edecektir. CD kontrolü bittikten sonra “İleri” düğmesini kullanarak kuruluma devam edin.

Üçüncü ekranda klavye haritanızı seçebilirsiniz. Kullandığınız dil ile klavye farklılık gösterebileceği gibi Türkçe klavye kullanan kullanıcılar ise Q ya da F klavye alışkanlıklarına göre klavye haritalarını seçebilirler. Klavye haritanızı seçtikten sonra seçim kısmının altında yer alan kutuyu kullanarak, klavyenizin doğru ayarlanıp ayarlanmadığını kontrol edebilirsiniz.

Dördüncü ekran, tarih, saat ve zaman diliminizi ayarlayabileceğiniz ekrandır. Tarihi, saati ve bulunduğunuz yeri düzenleyebilirsiniz. Yaptığınız ayarlar donanım saatinizin ayarlarını da güncelleyecektir.

Beşinci ekranda kullanıcılarınızı ayarlayabilirsiniz. Sisteme bir kullanıcı eklemek için ekranın üst kısmında bulunan ilgili kısımları doldurun. Gerçek adınızı ve kullanıcı adınızı girdikten sonra parolanızı girin ve “Kullanıcı Ekle” düğmesine basarak sisteme kullanıcınızı ekleyin. Kullanıcı adınız büyük-küçük harfe duyarlıdır. Kullanıcı isminde aksanlı harfler ve noktalama işaretleri kullanamayacağınız gibi kullanıcı adınızla parolanız aynı olamaz.

Eğer eklediğiniz kullanıcıya yönetici haklarını vermek istiyorsanız, kullanıcıyı eklemeden önce ilgili kutucuğu tıklayarak kutuya onay işareti koymayı unutmayın.

Sisteme bir ya da daha fazla kullanıcı eklediğinizde bunlardan birinin otomatik olarak oturum açmasını istiyorsanız kullanıcıyı ekledikten sonra “Otomatik Giriş Kullanıcısı” listesinden bu kullanıcıyı seçebilirsiniz.

Eğer eklediğiniz kullanıcılardan birinde herhangi bir hata yaptıysanız bu kullanıcının bilgilerini düzenleyebilirsiniz. Kullanıcı listesinden eklediğiniz kullanıcıyı seçin ve ekranın üstünde değiştirmek istediğiniz bilgiyi düzenledikten sonra “Kullanıcıyı Güncelle” tuşuna basın.

Eğer eklediğiniz bir kullanıcıyı silmek isterseniz kullanıcı listesinden istediğiniz kullanıcıyı seçin ve “Seçili Kullanıcıyı Sil” tuşuna basın.

Tüm kullanıcılarınızı ve otomatik girişi ayarladıktan sonra kuruluma devam etmek için “İleri” tuşuna basın.

Altıncı ekran yönetici ayarlarını yaptığınız ekrandır. Her linux sisteminde, o sistem üzerinde tam yetkisi bulunan bir sistem yöneticisi hesabı vardır. Bu sistem yöneticisi hesabının kullanıcı adı root olup bu kullanıcının parolasına sisteminizle ilgili önemli işlemleri gerçekleştirirken ihtiyaç duyabilirsiniz. Bu yüzden bu parolayı oluştururken unutmayacağınız ama kolaylıkla tahmin edilemeyecek bir parola seçmeye özen gösterin.

Parolanızı girdikten sonra sisteminizin adını da belirleyebilirsiniz. Makine adı kısmından verebileceğiniz isim sisteminizi bir ağ üzerinde konumlandırdığınız zaman bilgisayarınızın ismi olarak gözükecektir.

Yedinci ekran disk bölümlendirme ekranıdır. Bu ekranda yapacağınız ayarlar diskinizin üzerinde yer alan verileri silebileceğinden yaptığınız ayarların doğruluğundan ve mevcut diskinizde yer alan bilgilerin mutlaka bir yedeğini aldığınızdan emin olun.

YALI bu yeni sürümü ile Pardus 2008 kurulumu için size üç seçenek sunmaktadır. Bunlardan ilki, boş alanı otomatik olarak biçimlendirmek ya da diğer alanların boyutlarını değiştirerek bir boş alan yaratmaktır. Diğer bir seçenek sabit diskinizin tamamını Pardus kurmak için kullanmak ve son seçenek ise bölümlendirme ayarlarının el ile kullanıcı tarafından yapılmasıdır.

İlk seçenek olan boş alanı otomatik biçimlendir ya da diğer bölümleri boyutlandırmayı deneyi seçip bilgisayarınızda bulunan ve Pardus kurmak istediğiniz sabit diski seçin. İleri tuşuna basarak kuruluma devam edebilirsiniz.

İkinci seçenek olan otomatik olarak bölümlendir ve biçimlendir seçeneğinde ise kurulumu yapacağınız sabit disk Pardus tarafından otomatik olarak bölümlendirilir ve biçimlendirilir. Pardus kuracağınız sabit disk üzerinde yer alan tüm bilgiler silineceği için bu seçeneği kullanırken dikkatli olmalısınız.

Diskimi kendim bölümlendireceğim seçeneğini seçip ileri tuşuna bastığınız zaman el ile bölümlendirme ekranı açılacaktır. Bu ekranda mevcut disklerinizi görüntüleyip bu disklerin üzerinde yer alan bölümleri ayarlayabilirsiniz. Eğer bir bölümü silmek isterseniz o bölümü seçin ve Bölümü Sil deyin. Aynı şekilde disk bölümünü yeniden boyutlandırabilirsiniz.

Tüm disk bölümlerini de tek bir seferde silmeniz mümkündür. Bunun için ekranın üst tarafında yer alan tuşu kullanın.

Diskinizde yer alan boş alanda ya da mevcut bir bölümü Pardus kullanımı için biçimlendirmeniz mümkündür. Pardus kurulumunda seçmeniz gereken ve seçimi ihtiyari olan bazı disk bölümleri vardır.

Zorunlu disk bölümü olarak Pardus sistem dosyalarının konacağı bir bölüm yaratmalısınız. İsteğe bağlı olarak kullanıcı dosyalarının da yer alacağı bir bölüm yaratabilirsiniz. Bu sayede sisteminizde bir sorun meydana gelse bile kullanıcı dosyalarınız zarar görmez. Ayrıca yeni sistem kurulumunda yarattığınız bu alanı kullanıcı dizini olarak gösterip ayarlarınızın ve kişisel dosyalarınızın kurduğunuz yeni sisteme de aktarılmasını sağlayabilirsiniz.

İsteğe bağlı olarak yaratılabilecek bir diğer alan ise takas alanıdır. Eğer 1 GB altında bir RAM belleğe sahipseniz RAM’inizin iki katı kadar bir takas alanı yaratmanız tavsiye edilir.

Son olarak YALI’nın bu son sürümü ile gelen bir yenilikten daha bahsedelim. Eğer isterseniz genel depolama ihtiyaçlarınız için bir alan yaratmanız mümkün. Bu alanın biçimi ext3, ntfs ya da fat 32 olabilir. Bir disk bölümü ile ilgili seçim yaptığınızda bu seçimin onaylamak için Uygula düğmesine basmanız gerektiğini unutmayın.

Tüm disklerinizi bölümlendirip gerekli ayarlamaları yaptıktan sonra eğer hazırsanız ileri tuşuna basın.

Kurulumdan önce son ekranda ise GRUB ön yükleyicisini nereye kurmak istediğiniz sorusuna cevap vermeniz gerekmektedir. GRUB, Linux, Windows ve diğer işletim sistemlerinin tek bir bilgisayarda olması durumunda kullanıcının istediği işletim sistemi ile çalışabilmesine olanak sağlamak için yazılmış bir ön yükleme yöneticisidir. Pardus 2008 ile beraber sisteminizde o anda kurulu olan diğer işletim sistemleri tanınarak GRUB menüsüne otomatik olarak eklenecektir. Kurulum ekranında ise cevap vermeniz gereken soru GRUB’ın hangi sabit diske kurulacağı şeklindedir.

Eğer özel bir ayar yapmayı düşünmüyorsanız en mantıklı seçenek GRUB’ı açılış diskinin başına kurmaktır. Bu sayede bilgisayarınızı başlattığınızda otomatik olarak GRUB ile karşılaşırsınız. Bir diğer seçenek olarak GRUB’ı Pardus yüklü olan diskin başına kurabilirsiniz. Bu durumda Pardus’u başlatmak için Pardus yüklü olan diskin açılış diski olarak atanması gerekir. Son seçenek ise GRUB’ın kurulmaması yönündedir. Bu seçeneği eğer uzman bir kullanıcı değilseniz ve ne yaptığınızı bilmiyorsanız seçmeniz önerilmez.

ileri tuşuna bastığınızda YALI size kuruluma başlayacağını ve sabit disklerinizi biçimlendireceğini söyleyen bir mesaj çıkaracaktır. Eğer herşeyden eminseniz “Tamam, devam et” deyin ve kurulumun geri kalanında Özgürlükİçin topluluğunun sizin için hazırladığı Pardus ile ilgili bilgileri içeren mesajları okuyarak işletim sisteminizi yakından tanıyın.

Kurulum tamamlandıktan sonra karşınıza gelen ekranda ileri düğmesine tıklayın. Kurulum CD’si otomatik olarak çıkarılacak ve sizden bilgisayarınızı yeniden başlatmanız istenecektir. Bilgisayarınızı yeniden başlattıktan sonra Pardus 2008’in keyfini çıkarabilirsiniz.

Pardus 2008’i çalıştırma ve sisteme giriş:

Pardus 2008’i bilgisayarınıza yükledikten sonra bilgisayarınız ilk olarak yeniden başlattığınızda karşınıza GRUB ekranı gelecektir. Bu ekranda Pardus 2008’in yanında o anda bilgisayarınızda kurulu olan diğer işletim sistemleri de görüntülenir. Başlatmak istediğiniz işletim sisteminin üstüne gelerek <enter> tuşuna basarak o işletim sisteminin çalışmasını sağlayabilirsiniz.

Pardus ile ilgili çekirdek güncellemeleri yaptığınız zaman yeni çekirdekler bu listeye otomatik olarak eklenecektir. Eski çekirdekler ise herhangi bir sorun çıkması durumunda sisteminizi açabilmeniz için listede kalmaya devam edecektir. Bu listeyi TASMA aracılığı ile düzenlemeniz mümkündür.

Sisteminiz açıldığında eğer otomatik giriş yöneticisi seçilmediyse kullanıcı adınızı ve parolanızı girmenizi isteyen KDM ekranı sizi karşılayacaktır. Kullanıcınızı seçin ve parolanızı girin. Masaüstünüz yüklendikten sonra sizi Pardus ile ilgili temel masaüstü ayarlarını yapmanız için Kaptan karşılayacaktır. Kaptan ile ilgili ayrıntıları kılavuzun devamında bulabilirsiniz.
Kaptan ile temel ayarları yapılandırma

Pardus 2008’i ilk defa çalıştırıp masaüstüne geldiğinizde sizi Kaptan karşılayacaktır. Kaptan, masaüstü ve Pardus ile ilgili ilk yapmanız gereken ayarlarda size yol gösteren özgün bir Pardus teknolojisidir.

Kaptan ilk ekranında size hoşgeldiniz demektedir. Ekranın sol tarafında o an yapılandırma sihirbazının hangi adımında olduğunuzu görebilirsiniz. İleri tuşu ile devam edin. Eğer Kaptan’dan çıkmak istiyorsanız İptal tuşunu kullanabilirsiniz.

kaptan öncelikle fare kullanma alışkanlığınıza göre farenizi yapılandıracaktır. Hangi elinizle fare kullandığınızı seçebilir, dosyaları tek tıklama ile mi yoksa çift tıklama ile mi açmak istediğinizi belirleyebilir ve kaydırma tekerleğiniz varsa tekerleğin hareketini ters yöne çevirebilirsiniz.

Tüm bu ayarları yaptıktan sonra ileri diyerek bir sonraki ekrana geçebilirsiniz.

Bu adımda panelinizi yapılandırabilirsiniz. Pardus size farklı panel ve menü seçenekleri sunarak kendinize özel bir kombinasyon yapmanıza izin verir. Klasik panel görünümü yanında yeni nesil, transparan ya da modern panel görünümlerini kullanabilir ve Pardus menünüzü gelişmiş stil ile değiştirebilirsiniz. Listeden yaptığınız seçim ekran görüntüsü olarak Kaptan’dan size gösterilecektir. Eğer yaptığınız seçimi denemek istiyorsanız “Önizleme” tuşuna basmanız yeterlidir. İleri dediğinizde son yaptığınız ayar kaydedilip menünüz buna göre yapılandırılacaktır.

Bu ayarı daha sonra Tasma’dan değiştirmeniz mümkündür.

Devam eden adımda masaüstü sayısını ayarlamanız mümkündür. Aynı anda birden fazla pencere ile çalışan kullanıcılar irili ufaklı bir sürü pencerenin karışması nedeni ile sıkıntı duymaktadır. Bunu engellemek için Pardus 2008 ile birden fazla sanal masaüstü yaratmanız mümkündür. Bu sayede pencereleri masaüstleri arasında transfer edebilir ve daha toplu bir masaüstünde rahatlıkla çalışabilirsiniz. Pardus 2008 aynı anda 16 adet masaüstü ile beraber çalışmaya izin vermektedir.

Kaptan’ın bir sonraki adımı duvar kağıdınızı belirlemekle ilgilidir. Pardus 2008 kurulumu ile beraber sizlere kullanabileceğiniz güzel duvar kağıtları sunmaktadır. Ayrıca geniş ekran kullanıcıları için bu duvar kağıtlarının bir de geniş ekran sürümü Pardus ile beraber gelmektedir. Bir duvar kağıdını seçtiğinizde arka planda otomatik olarak görüntülenecektir. Geniş ekran duvar kağıtları için sol altta bulunun tüm çözünürlükleri göster kutusunu tıklayın. Duvar kağıdınızı seçtikten sonra Kaptan ile sisteminizi ayarlamaya devam edebilirsiniz.

Kaptan ağ tercihlerinizi de ayarlamanıza izin vermektedir. Burada başlangıç için bir kablolu ya da kablosuz ağ oluşturmanız mümkündür. Eğer ağ yöneticisi ile ilgili daha fazla bilgi almak istiyorsanız kılavuzumuzun ilgili kısmına bakabilirsiniz. Eğer bir ağ bağlantınız varsa bu bağlantıyı oluşturun ve devam edin.

Kaptan son adımda Paket yöneticisi ile ilgili ayarları yapmanızı isteyecektir. Paket yöneticisi Pardus’un paket sistemi olan PiSi’nin grafik arayüzüdür. PiSi ve Paket Yöneticisi ile ilgili ayrıntılı bilgiyi kılavuzumuzun ilgili kısmında bulabilirsiniz. Paket yöneticisinin sistem çekmecesine yerleşmesini ve belli aralıklarla güncellemeleri kontrol etmesini seçebilirsiniz.
Eğer sisteminize katkı deposunun eklenmesini istiyorsanız Kaptan aracılığı ile katkı deposunu da sisteminize ekleyebilirsiniz. Katkı deposunu sisteminize eklemeniz için yönetici (root) parolasına ihtiyacınız olacaktır.

Bu son adımı da tamamladıktan sonra Kaptan size veda edecektir. Kaptan’dan çıkmadan önce hoşçakalın ekranında yer alan diğer programlara da göz atabilirsiniz. Bunlar Pardus’un özgün teknoloji ürünleri olan Görüntü Yöneticisi ve Tasma ile Pardus’un topluluk kaynaklarını bulabileceğiniz web sitesinin kısa yoludur.

Kaptan’dan çıkmanızla beraber Pardus 2008’in internetten indirilmesi ve CD’ye yazılması ile başlayan ve kurulum ile ilk yapılandırmayı kapsayan “Yükleme Sürecini” tamamlamış oluyorsunuz.

Pardus ile özgürlüğe bir adım daha…